حیدر علی اف: میهمانان عزیز.

دوستان و آشنایان نزدیک ما، شما به آذربایجان خوش آمدید. ملاقاتهای ما با شما حالت مرسومی بخود گرفته است. این، مورد خوبی است. سفر چنین نمایندگان عالی رتبه وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا به آذربایجان، بطور کلی به منطقه ما، نمونه دیگری از توجه و علاقه ایالات متحده آمریکا هم به آذربایجان و هم به این منطقه میباشد. من از این بابت خوشحالم. طبعاً، مایلم سخنان شما را استماع کنم.

استیفان سیستانویچ: جناب رئیس جمهور، از اینکه ما را بحضور پذیرفتید، از شما متشکریم. من در این سمت سه سال است که، به آذربایجان سفر می کنم. با جنابعالی کاملاً موافقم که، این دیدارهای ما حالت سنتی خوبی پیدا کرده است.

این، نخستین ملاقات هیات نمایندگی ما با شما است که، جناب اویلسون سفیر ایالات متحده آمریکا در آذربایجان نیز حضور دارد. مستحضرید که، جناب اویلسون قبل از انتصاب به این سمت، بعنوان معاون اصلی من کار می کرد.

حیدر علی اف: شما فرد خود را به اینجا فرستاده اید. ولی بهتر است تا، این، برای ما مفید باشد.

استیفان سیستانویچ: در هر صورت با توجه به اینکه، این ملاقات در یادداشت پروتکل و گزارش تندنویسی و در تاریخ ثبت خواهد شد، لازم بذکر می دانم که، وی، فرد رئیس جمهور کلینتون در اینجاست. ولی او را خود من هم کمی می شناسم.

حیدر علی اف: نه کمی، بلکه خوب می شناسید. وی را به رئیس جمهور کلینتون نیز شما معرفی کرده اید. یعنی، اینرا من بمعنای مثبت می گویم. سفیران ما در کشورهای خارجی هم طبیعتاً، افراد من هستند. ولی اکثر آنها را به من معرفی می کنند، من هم معرفی نامه شان را تایید می نمایم و می فرستم کار کنند.

استیفان سیستانویچ: اگر خود رئیس جمهور کلینتون انتخاب می کرد، به شما اطمینان می دهم که، ایشان نیز جناب اویلسون را انتخاب می نمود.

حیدر علی اف: اگر به من هم اختیار انتخاب می دادند، من هم اویلسون را انتخاب می کردم.

استیفان سیستانویچ: جنابعالی و رئیس جمهور کلینتون در خیلی از مسایل به توافق نظر می رسید.

حیدر علی اف: بله، ما اتفاق نظر داریم.

استیفان سیستانویچ: بخاطر پذیرش استوارنامه سفیر اویلسون ظرف مدت کوتاهی، از شما تشکر می کنم. شما طی زمان کمی برای وی شرایطی برای انجام وظایف خود بعنوان سفیر ایالات متحده آمریکا در این کشور را فراهم ساخته اید. از بابت این از جنابعالی سپاسگزاریم.

سلامهای صمیمانه رئیس جمهور کلینتون و خانم البرایت را که، در نیویورک با شما ملاقات کرده اند، به جنابعالی می رسانم. طبق معمول، دیدار نیویورک هم بسیار مفید و سودمند واقع شد.

جناب رئیس جمهور، این روزها ما در ایالات متحده آمریکا بیشتر مشغول مسایل انتخاباتی هستیم. ولی با انتخابات در آمریکا بطور جدی مشغول می شویم. مایلم همچنین به استحضار برسانم که، در انتخابات ما ناظران زیادی حضور خواهند داشت. سازمان امنیت و همکاری اروپا هم بر انتخابات ریاست جمهوری در کشورمان نظارت خواهد کرد.

حیدر علی اف: پس، چرا از ناظران آذربایجانی دعوت نکردید؟

استیفان سیستانویچ: خیلی علاقه داریم تا، آنها را در آنجا ببینیم.

حیدر علی اف: نه خیر، شما دعوت نکردید. اگر دعوت می کردید، ما هم می آمدیم و نظارت می کردیم.

استیفان سیستانویچ: اگر این عملی می شد، خیلی خوشحال می شدیم. درست است، امیدواریم که، کسی به برگزاری آزاد و عادلانه این انتخابات تردیدی نخواهد کرد. ولی اکثر افرادی که تعدادشان در حال رشد در جهان میباشد، بیشتر علاقه مند به این هستند که، خط مشی سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا چگونه خواهد بود.

جناب رئیس جمهور، از این لحاظ با اطمینان کامل می توانم به شما بگویم که، صرف نظر از نتایج انتخابات در کشور ما، از لحاظ روابط بین ایالات متحده آمریکا و آذربایجان در سیاست خارجی کشورمان تداوم مشاهده خواهد شد. تداوم روابطمان بخاطر این تأمین خواهد گردید که، این همکاری بر مبنای منافع متقابل تشکیل شده است. همچنین عرض کنم که، در کشور ما علاقه و توجه نسبت به آذربایجان، می توان گفت، از طرف هر دو حزب بطور یکسان مورد حمایت است. برای مثال، در اواسط ماه نوامبر آقای ماکّین عضو سنا و همکاران وی به آذربایجان سفر خواهند کرد. امید داریم که، همکاریهای بین آذربایجان و ایالات متحده آمریکا که، تاکنون داشته ایم، در آینده نیز گسترش خواهد یافت و در سایر زمینه ها هم روابط برقرار خواهد شد.

ما گسترش هر چه بیشتر همکاریهایمان با آذربایجان در آینده در زمینه انرژی را آرزومندیم. اخیراً ما شاهد امضای موفقیت آمیز موافقتنامه های نهایی دایر بر پروژه باکو- تفلیس- جیحان با شرکتهای انرژی در آذربایجان شدیم. معتقدم، اکنون برای همه روشن است که، این خط لوله در حال تحقق میباشد.

ما در مناسبات آینده توسعه هر چه بیشتر دیپلماسی منطقه ای را هم پیش بینی می کنیم. در این ملاقات مایلیم با جنابعالی مناقشه قره باغ کوهستانی را بررسی نماییم و پیرامون نحوه پیشبرد گفتگوهایتان با کوچاریان به تبادل نظر بپردازیم.

آقای کاوانو سفیر ما اخیراً از اجلاس گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا باز گشته است و پیش بینی می شود تا، در اواخر ما نوامبر مذاکره مسئله قره باغ کوهستانی در سطح وزیران سازمان امنیت و همکاری اروپا نیز برگزار شود.

ما در زمینه مبارزه بر علیه تروریسم نیز مایلیم همکاریهایمان با آذربایجان را گسترش بخشیم. بهمین خاطر خانم البرایت تصمیم گرفته است تا، آقای شیان مشاور ارشد خود را به آذربایجان روانه کند. وی، در آینده نزدیکی به کشورتان سفر خواهد نمود و گفتگوهایی با شما انجام خواهد داد.

مایلم به استحضار برسانم که، همکاریهای بین ایالات متحده آمریکا و آذربایجان در زمینه امنیت نیز در حال گسترش است. بامداد امروز ما در وزارت دفاع با ژنرال جناب ابی اف مذاکرات خوبی انجام دادیم و در اواسط ماه آینده هیاتی مرکب از نظامیان عالی رتبه به آذربایجان سفر خواهند کرد.

جناب آقای رئیس جمهور، من سخنرانی خود را با موضوع انتخابات در کشورمان آغاز کردم. شاید هم لازم است یکی دو کلمه در مورد انتخاباتی که، قرار است در کشورتان برگزار گردد، هم ایراد سخن کنم. معتقدیم که، این انتخابات نیز به منافع مشترک آتیه ما استوار بوده و مبنایی برای همکاریهای فیمابین میباشد. در ماه سپتامبر موقع سفرتان به واشنگتن با شما در ضیافتی حضور داشتیم. در آنجا سخنرانی جناب بژزینسکی را استماع می کردیم. وی گفت که، توسعه دموکراتیک آذربایجان از راه تکامل، روابط و تماسهای بین کشورهایمان را هر چه بیشتر تنگاتنگ خواهد ساخت.

مایلیم مراتب امیدواری خود را اظهار بداریم که، انتخابات هفته جاری در آذربایجان هم می تواند گامی بسوی جلو در زمینه توسعه دموکراسی در کشورتان باشد. امیدواریم که، ناظران می توانند امکان بیان اینکه، آذربایجان در این زمینه گامی بسوی جلو برداشته است، را بدست آورند.

جناب رئیس جمهور، اجازه بدهید، از اینکه امروز ما را بحضور پذیرفتید، مجدداً از شما تشکر کنم. مایلیم بخاطر اینکه، سابقاً نیز بارها ما را بحضور پذیرفتید، از جنابعالی سپاسگزاری نماییم. امیدوارم که، ما ضمن برقراری تماسهای نزدیک با شما موقع ملاقاتهای قبلی، توانستیم اقداماتی در راستای توسعه روابط متقابلاً مفید کشورهای مان اتخاذ نماییم.

حیدر علی اف: متشکرم، جناب سیستانویچ. اولاً اینجانب از بابت سلامهای گرم جناب بیل کلینتون و خانم البرایت بمن قدردانی می کنم. بار دیگر اعلام می دارم که، نسبت به روابط موجود بین ایالات متحده آمریکا و آذربایجان و همکاریهای فیمابین منبعد وفادارم و رئیس جمهور کلینتون و خانم البرایت را دوستان خیلی نزدیک و مهربان خود می دانم.

من هم دیدار خود در نیویورک با خانم البرایت و رئیس جمهور کلینتون را بسیار عالی توصیف می کنم. این ملاقاتها با حضور شما برگزار گردیده است. فکر می کنم، ما مجدداً، می توان گفت که، بر اتفاق نظر در تمامی مسایل تأکید داشتیم و بیانیه هایی در مورد توسعه همکاری های آینده صادر کردیم.

هنگام سفر من به نیویورک و واشنگتن و در جریان دیدارهای خصوصی با شما و در تمام ملاقاتهای دیگر باز هم نظرات و ملاحظات زیادی پیرامون خط لوله باکو- تفلیس- جیحان مطرح شد. اکنون شما می بینید که، آذربایجان از همه امکانات برای اجرای برنامه از قبل تدوینی مان استفاده کرد. با وجود مشکلات و مقاومتهای زیادی که، بویژه ما متحمل آن می شدیم و مقاومتها بر علیه ما بود، سرانجام، از ۱۷ الی ۱۹ اکتبر در باکو، در تفلیس و آنکارا موفق به امضای موافقتنامه های نهایی مربوط به خط لوله باکو- جیحان گردیدیم. این، رویداد تاریخی برای ماست. طبعاً، ما این مهم را در برنامه خود یک مرحله تلقی می نماییم. ولی از لحاظ اجرای استراتژی نفت دولت آذربایجان، این امر، اهمیت بسزایی دارد.

ما اقدامات لازم را جهت صدور نفت کلان حاصله جاری و در آینده به بازارهای جهانی انجام داده ایم. اطمینان دارم که، همانند قبل، در سالهای آتیه نیز ما اراده خود را نشان خواهیم داد و ساخت و راه اندازی خط لوله نفتی باکو- جیحان را تأمین خواهیم نمود. طبیعتاً، ما ضمن انجام این کار، همواره- از اول تا آخر حمایت ایالات متحده آمریکا و شخص رئیس جمهور بیل کلینتون با ما بوده است. من این مطلب را بارها گفتم و مایلم امروز بار دیگر بیان کنم که، چنانچه ما توجه، مراقبت و پشتیبانی دائم ایالات متحده آمریکا و شخص رئیس جمهور بیل کلینتون نسبت به این مسئله را احساس نمی کردیم، یعنی بدون این، اجرای این طرح امکانپذیر نمی شد.

بله، خط لوله نفتی باکو- جیحان برای ایالات متحده آمریکا نیز حائز اهمیت است. چرا که این پروژه از لحاظ تامین منافع درازمدت ایالات متحده آمریکا در حوزه خزر و همچنین در آینده تأمین همکاریهای ما در این زمینه و فعالیت شرکتهای متعدد کشورتان در آذربایجان از اهمیت فوق العاده یی برخوردار میباشد. پیام تبریک بیل کلینتون رئیس جمهور محترم بهمین مناسبت بمن و تجلیل از نقش آذربایجان و بخصوص رئیس جمهور آن طی این پیام، طبعاً، حمایت جدیدی برای ماست. من تشکر می کنم، در عین حال بمناسبت این رویداد به شما، حکومت ایالات متحده آمریکا و شخص بیل کلینتون رئیس جمهور محترم تبریک عرض می کنم.

طبیعتاً، مایلیم همکاریهایمان در تمامی زمینه های دیگر نیز چنین موفقیت آمیز باشد. شما اشاره به ارزیابی مثبت ما نسبت به همکاریهای تنگاتنگ ایالات متحده آمریکا با آذربایجان در زمینه امنیت و مبارزه با تروریسم داشتید. مطمئنم که، ما واقعاً می توانیم همکاری مفیدی در این زمینه داشته باشیم. ولی مسلماً، ما آرزو داشتیم و بسیار خواستار آن می شدیم که،- شخص من بارها به این مطلب تأکید کرده ام،- همکاریهای ما جهت حل مسالمت آمیز مناقشه ارمنستان و آذربایجان، آزادسازی سرزمینهای اشغالی آذربایجان و بازگشت بیش از یک میلیون آذربایجانی به زاد و بوم خویش- هم میهنان مان که، ۸ سال در اردوگاهها بسر می برند، نیز طبق سایر زمینه ها موفقیت آمیز و مثمر ثمر باشد. من باز هم آماده ام در این مورد با شما به تبادل نظر بپردازم.

اینجانب اطلاعاتی در باره مذاکرات آقای کاوانو سفیر و رئیس مشترک گروه مینسک در وین هم دارم. بیانیه صادره پیرامون این موضوع نیز، به اعتقاد من، بیانیه خوبی است. شما اطلاع دادید که، در ماه نوامبر وزیران امور خارجه سازمان امنیت و همکاری اروپا، من چنین متوجه شدم که، وزیران گروه مینسک این سازمان هم ملاقات خواهند کرد. اگر واقعاً اینها عملی شود و نتایجی حاصل گردد، طبعاً، ما می توانیم در این زمینه به پیش رویم.

من در انتخابات ریاست جمهوری آینده در کشورتان برای ملت و دولت ایالات متحده آمریکا موفقیت آرزومندم. فکر می کردم، ناظران فقط به کشور ما می آیند، به ایالات متحده آمریکا نمی روند. زیرا برای همه انتخابات در هر نقطه از جهان ایالات متحده آمریکا ناظران خود را روانه می کند. ولی می دانم، در کشورتان دموکراسی به حدی توسعه یافته و آن قدر تجربه عالی در ارتباط با انتخابات دارید که، باور نمی کنم تا، ناظران بتوانند نواقصی پیدا کنند.

من هم بر این عقیده هستم، قطع نظر از اینکه، چه کسی در این انتخابات بعنوان رئیس جمهور انتخاب شود، سیاست موجود ایالات متحده آمریکا در مورد آذربایجان تغییری نخواهد یافت. اینجانب اعلام می کنم که، هم ما، هم آذربایجان و هم رئیس جمهور کشور صرف نظر از انتخاب هر کسی در این انتخابات، همکاریها و سیاست موجود خود با ایالات متحده آمریکا را منبعد نیز بصورت مستمر تداوم خواهیم بخشید.

از توصیه هایتان در مورد انتخابات ۵ نوامبر مجلس در آذربایجان متشکرم. هدف ما عبارت از این است که، این انتخابات حداکثر در چارچوب امکانات مان و بر پایه اصول دموکراتیک برگزار گردد. نظرات جناب ازبیگنِو بژزینسکی پیرامون این موضوع موقع حضور هم شما و هم من در ضیافت بزرگی در واشنگتن را خاطرنشان کردید.

به خاطر آوردید و گفتید که، جناب بژزینسکی نظرات خود را در مورد توسعه دموکراسی از راه تکامل در آذربایجان اظهار داشت. من کاملاً با این موافقم. به خاطر دارید که، پس از جناب بژزینسکی اینجانب نیز در سخنرانی خود مفصلاً به این مسئله پرداختم. موافقت کامل خود را با نظرات بژزینسکی اظهار کردم. معتقدم که، ما در این انتخابات می توانیم در راه دموکراسی گام بزرگی به جلو برداریم.

دو روز قبل من در اینجا، در این سالن، مشاوره گسترده ای با فرمانداران آذربایجان داشتم. مجدداً به آنها هشدار دادم تا، از این به بعد مرتکب نواقصی که گاهاً در گذشته انجام داده اند، نشوند. در روند انتخابات دخالت نکنند و انتخابات را بایستی فقط کمیسیون مرکزی انتخابات و کمیسیونهای انتخاباتی محلی برگزار نمایند. فرمانداری ها نیز موظفند مساعدت لازم را در چارچوب قانون در اختیارشان قرار دهند. دستورات جدی دادم. ولی مسئله تنها در این نیست، بلکه در عملکرد تاکنون میباشد. در هر حال من بر این باورم که، برنامه انتخاباتی در آذربایجان در شرایط دموکراتیک جریان دارد. این هم زمینه یی برای برگزاری انتخابات ۵ نوامبر در شرایط دموکراتیک فراهم می سازد. من خواهان این هستم و اینرا رویداد بسی مهم برای آذربایجان تلقی می نمایم. متشکرم. اگر حرف دیگری ندارید، مطبوعات را مرخص کنیم، خیلی متشکریم از آنها. 

© aliyev-heritage.org