Przemówienie Prezydenta Azerbejdżańskiej Republiki Gejdara Aliewa na spotkaniu głów państw i rządów krajów-członków Rady Europy - Strasbourg, Pałac Europy, 11 października 1997 roku


scotch egg
scotch egg
scotch egg
temp-thumb
temp-thumb
temp-thumb

Szanowny pan głowa!

Szanowne pani i panowie!

Serdecznie witam uczestników drugiego spotkania na szczycie Rady Europy. Głęboko zadowolony tym, że po raz pierwszy niezależna Azerbejdżańska Republika uczestniczy w tym autorytatywnym międzynarodowym forum, poświęconym omawianiu najważniejszych ogólnoeuropejskich problemów na granicy nowego tysiąclecia.

Ogromne pozytywne zmiany, wydarzenia na naszej planecie - koniec zimnej wojny, upadek żelaznej kurtyny, - zjednoczyły Europę, sprzyjały integracji do europejskich struktur nowych niezależnych państw, które wybrały drogę demokracji.

Ważną rolę w tych procesach gra Rada Europy, i cenimy jej wkład do umocnienia pokoju i stabilności, zatwierdzenia zasad pluralistycznej demokracji i ogólnoludzkich wartości na całym Europejskim kontynencie.

Azerbejdżan w ciągu całej swojej historii rozwijał ciasne związki z Europą, będąc jej nieodłaczną częścią.

Po otrzymaniu niepodległości Azerbejdżańska Republika прошла skomplikowaną i dramatyczną drogę. Trudności przejściowego okresu, wewnątrzpolityczna niestabilność, rozpasanie bezprawnych uzbrojonych kształtowań, kolej nieskończonych prób państwowej rewolty, społeczno-ekonomiczny kryzys, destruktywne skutki agresji sąsiedniej Armenii stworzyły sytuację anarchii i chaosu, masowych zakłóceń praw człowieka, grożąc samemu istnieniu azerbejdżańskiej państwowości.

Ceną dużych wysiłków za krótki okres nam udało się stabilizować sytuację w kraju i przystępować do spełnienia radykalnych politycznych i ekonomicznych reform, skierowanych na budownictwo demokratycznego, prawnego, świeckiego państwa i rynkowej gospodarki.

Są przeprowadzone pierwsze demokratyczne wybory do parlamentu republiki na wielopartyjnej podstawie. Przez ogólnonarodowe referendum jest przyjęta pierwsza Konstytucja niezależnej Azerbejdżańskiej Republiki, że gwarantuje potrzebne wolności i prawa człowieka. Dziesiątki politycznych partii, setki niezależnych środków masowej informacji, wolność słowa, sumienia, sprzyjające umowy dla rozwoju narodowej mniejszości - wszystko to świadczy o kształtowanie demokratycznego społeczeństwa w naszym kraju.

Liberalizacja gospodarki, zestawienie do minimum inflacyjnych procesów, szerokie dołączanie cudzoziemskich inwestycji, efektywna realizacja programu prywatyzacji, włączając i prywatną własność na ziemię, sprzyjały owemu, że gospodarka Azerbejdżanu podołała długotrwały spadek i zaczął się realny wzrost produkcji i podwyżka stopy życiowej obywateli naszego kraju.

Oczywiście, że przedłużamy odczuwać obiektywnych trudności przejściowego okresu, przejawia się i ciężka spuścizna siedemdziesięcioletniego totalitarnego systemu, ale efektywne spełnienie demokratycznych reform, twarde podtrzymanie tych reform z boku absolutnej większości obywateli republiki świadczą o nieodwołalność niepodległości i demokracji w Azerbejdżanie.

Największym problemem dla nas zostają skutki agresji z boku Republiki Armenii, wskutek której okupują się dwadzieścia odsetków terytorium Azerbejdżanu, więcej miliona mieszkańców tych ziem są wygonione z miejsc swojego pobytu i żyją w nieznośnych umowach w namiotowych miasteczkach.

Z zadowoleniem postrzegamy wysiłki OBSE, skierowane na sprawiedliwe uregulowanie konfliktu Armenii i Azerbejdżanu. Lizbońskie spotkanie na szczycie OBSE w grudniu 1996 roku uchwalił niezwykle ważną decyzję z tego pytania. Zasady Lizbony - to uznanie terytorialnej jednolitości Azerbejdżanu i Armenii, nadanie Górskiemu Karabachowi w składzie Azerbejdżańskiego państwa wysokiego statusu samorządowości i gwarancji bezpieczeństwa dla całej ludności Górskiego Karabachu.

Wysoko oceniamy rezolucję Parlamentarnej asambleji Rady Europy od 22 kwietnia 1997 roku, która również potwierdziła terytorialną jednolitość Azerbejdżańskiego państwa, zasady Lizbońskiego spotkaniu na szczycie po uregulowaniu konfliktu między Armenią i Azerbejdżenem. Te dokumenty są dobrą bazą dla osiągnięcia pokoju na podstawie ogólnie uznanych norm międzynarodowego prawa.

W maju 1994 roku zawarliśmy z Armenią ugodę o wstrzymanie ognia i zamierzają przestrzegać jego aż do ostatecznego uregulowania konfliktu.

Podtrzymujemy niedawną propozycję współprzewodniczących Mińskiej grupy OBSE - Rosji, USA i Francji - po uregulowaniu konfliktu do dwóch etapów: na pierwszym etapie - wywieść armeńskie uzbrojone kształtowania z sześciu okupowanych rejonów Azerbejdżanu, przywrócić mieszkańców tych rejonów do miejsc swojego zamieszkania i odnowić komunikacje, zburzone podczas wojny, na drugim - rozwiązać zagadnienie o status Górskiego Karabachu wspólnie z zwolnieniem Laczyńskiego i Szuszyńskiego rejonów.

Dziś znowu oświadczam, że twardo stoimy na pozycjach pokojowego uregulowania konfliktu, chcemy mocnego i długotrwałego pokoju z Armenią. Pomimo ciężkich strat, naniesionych Azerbejdżanowi agresją, chcemy odbudowy dobrosąsiedzkich stosunków i współpracy między naszymi krajami, pomyślności i rozkwitu naszych ludów, pokoju i stabilności w naszym regionie.

Szanowne Państwo! W czerwcu 1996 roku Parlamentarną asambleją Rady Europy Azerbejdżanowi jest nadany status "specjalnego zaproszonego", również jesteśmy uczestnikami Europejskiej kulturalnej konwencji i otwartej parcyalnej ugody po zapobieganiu, obronie i organizacji pomocy przy dużych katastrofach przyrodnich i technologicznych.

13 lipca 1996 roku zwracałem się z pismem do generalnego sekretarza Rady Europy z prośbą przyjąć Azerbejdżańską Republikę pełnoprawnym członkiem Rady Europy. Wyrażając gotowość dołączyć się do Europejskiej konwencji z praw człowieka, prosiłem komitet ministrów Rady Europy przyśpieszyć rokowania z azerbejdżańskim rządem odnośnie tej sprawy.

Aktywnie współpracujemy z instytutami Rady Europy, uczestniczymy w przedsięwzięciach, że przeprowadzają się nimi, stwarzamy wszystkie potrzebne umowy dla delegacji Rady Europy w Azerbejdżanie.

Pokładamy duże nadzieje na pomoc Rady Europy w rozwoju demokratycznych przekształceń u nas w kraju. Spodziewamy się, że Azerbejdżan wkrótce zostanie pełnoprawnym członkiem Rady Europy. Ze swojej strony będziemy robiły wszystko, byle odpowiadać wysokim standardom współczesnej europejskiej demokracji.

Szanowne pani i panowie, nasze spotkanie na szczycie podsumowuje burzliwe i dramatyczne dwudzieste stulecie, określa zadania i perspektywy przyszłego stulecia. Jak i przedtem, nowa Europa, zjednoczona ideałami wolności, demokracji i humanizmu, będzie grała ważną rolę w postępie i rozkwicie całej ludzkości.

Jestem pewny, że Azerbejdżańska Republika, która posiada ogromne bogactwa naturalne, bogaty kulturalny i intelektualny potencjał, wniesie swój dostojny wkład do tego dobroczynnego procesu.

Dziękuję za uwagę.

Na język japoński z rosyjskiego tekst jest przetłumaczony po gazecie "Bakiński pracownik", 15 października 1997 roku.