Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in Norveç Krallığı'na resmi gezisinin (24-27 Nisan 1996) ekonomik boyutarı ile ilgili genel bigi notu


24-27 Nisan 1996 tarihleri arasında Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev Norveç Krallığı'nda ilk resmi ziyarette bulundu. Ziyaret Norveç Krallığı Başbakanı GroHarlemBruntland'ın daveti üzerine gerçekleşti. Lüksemburg ve Belçika gezisinin ardından Avrupa Birliği'nin ünlü petrol ülkesi olarak bilinen Norveç'e gelen Haydar Aliyev burada resmi makamların ve iş çevrelerinin temsilcileri ile pekçok görüşme yaptı. Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev resmi gezisi kapsamında Norveç'in başkenti Oslo ve dev sanayi ve finans merkezi olarak bilinen Stavanger'de temaslarda bulundu. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev başkent Oslo'da Norveç Kralı 5. Harald, Başbakan G. Brundtland, Norveç Storting (Parlamento) Başkanı K. Grondahl, Dışişleri Bakanı B.Godal, Enerji ve Sanayi Bakanı J. Stoltenberg ile bir araya gelerek görüşmeler yaptı. Bu görüşmelerin ardından "Azerbaycan ve Norveç arasında dostluk ve işbirliği Sözleşmesinin" imza töreni yapıldı. Bu belgenin imzalanması sonucu iki petrol ülkesi arasında ilişkilerin resmi hukuksal ve diplomatik temeli atıldı. Resmi ziyaret sırasında iki ülke arasında ekonomik ilişkilerin gelişmesinde son derece önem arz eden şu belgelere de imza atıldı:

1. "Azerbaycan Cumhuriyeti ve Norveç Krallığı arasında çifte vergilendirmeye izin verilmemesine, gelir ve sermaye vergilerinden kaçınmanın önlenmesine ilişkin Sözleşme." Oslo, 24 Nisan 1996;

2. "Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti ve Norveç Sanayi ve Enerji Bakanlığı arasında enerji alanında işbirliği mutabakat zaptının (21 Kasım 1994 yılında Bakü'de imzalanmıştır) uygulanmasına dair Protokol".(http://www.mfa.gov.az/)

Bu belgelerin yürürlüğe girmesinin ardından iki ülkeyi temsil eden yatırımcılar için son derece önem arz eden bu konular-çifte vergi alınmasını önleme, gelirler ve sermayenin kullanım özgürlüğü ve vergilerden kaçınmanın önlenmesinde işbirliği konuları - çözüme bağlandı. Aynı gezi çerçevesinde iki ülkenin de ilgili devlet makamları arasında sermayenin desteklenmesi ve karşılıklı olarak güvenliğinin sağlanması hakkında uzlaşma protokolü ise Bakü'de 25 eylül 1996 tarihinde imzalandı. Bu belge yatırımcıların Azerbaycan'da iş faaliyetinin teşvik edilmesi açısından özel önem taşıyor.

Gezinin ikinci günü Haydar Aliyev Stavanger kentine geldi ve Statoil Şirketi Başkanı Harl Norving ile bir araya geldi. Azerbaycan'ın petrol endüstrisinin gelişmesine büyük yatırımlar yapan (Asrın Mukavelesi'nde pay dağılımında BP şirketinden sonra ikinci sırada) bu şirketin Azerbaycan'da uzun vadede gelişme kaydetmesi konusu masaya yatırıldı. Sonra Norveç Devlet Petrol Şirketi (Statoil) ile Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) arasında hidrokarbon rezervelerinin ortak işlenmesi alanında işbirliğinin sonraki aşamasını konu alan belgelerin imza töreni yapıldı. Daha sonra Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev, ismi geçen şirketin girişimi üzerine, resmi gezi sırasında kendisine eşlik eden heyetle birlikte Kuzey Denizi'nde Statoil'a ait petrol platformunu ziyaret etti. Burada o, şirketin denizde petrol üretimi alanında uyguladığı öncü teknoloji ve güvenli çalışma düzeni hakkında bilgi edindi. Günün sonunda Statoil Şirketi Başkanı adına Azerbaycan Cumhurbaşkanı onuruna yemek verildi.

26 nisan 1997 yılında Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev Statoil şirketi binasında Norveç işadamlarıyla bir araya geldi. Statoil Şirketi'nin organize ettiği toplantıda Haydar Aliyev Azerbaycan ekonomisinin potansiyel olanakları, ülkedeki ekonomik reformlar, yabancı yatırımcılar için uygun iş ortamı ve iki ülke arasında ekonomik ilişkiler hakkında geniş kapsamlı bir konuşma yaptı. Sonra Haydar Aliyev bu ülkede faaliyet gösteren Kverner şirketlerinin yöneticileri ile görüşme yaptı.

Genel bilgi notu 20 Kasım 2008'de düzenlenmiştir.