Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev`in ABD`nin "Devon Energy Corporation" şirketi heyetini kabul ederken yaptığı görüşmeden - 10 Şubat 2000


Haydar Aliyev: Bana sizin buraya geldiğinizi ve bir dizi temaslarda bulunduğunuzu, benimle de görüşmek istediğinizi haber verdiler. Fakat bugün işlerim öylesine yoğundu ki, görüyorsunuz sizinle bile geç saatlerde bir araya geliyorum. Sizin şirketle ilgili ve "Pennzoil" şirketini almanız hakkında bana bilgi verdiler. Sizin Azerbaycan`a gelip burada işbirliği yapacağınızı anlıyorum. Buyurun, sizi dinliyorum.

Larry Nichols("Devon Energy Corporation" Şirketi`nin Başkanı ve Genel Müdürü): Sayın Cumhurbaşkanı, yoğun iş temposu arasında zaman ayırıp bizi kabul ettiğiniz için size teşekkür ediyorum. Sizin yeni yüzyılınız kutlu olsun, bunun yanı sıra Davos`ta yaptığınız başarılı görüşmelerden dolayı Sizi kutlamak istiyoruz ve ABD gezinizde Size başarılar diliyoruz.

İzninizle, öncelikli olarak Sizi babamla tanıştırayım: John Nichols şirketin Onursal Başkanı ve kurucusudur. Geçenlerde ABD`de en güçlü ve etkin 100 petrol-gaz üreticisi şirketllerden biri olarak seçilmiştir.

Haydar Aliyev: Sizi kutluyorum.

Larry Nichols: Sizinle görüşmekte amacımız "Devon Energy Corporation" şirketi hakkında sizi bilgilendirmektir. Geçen yıl "Pennzoil" şirketi ile birleştikten sonra biz halihazırda ABD`de petrol ve gaz endüstisi alanında faaliyette bulunan en güçlü 10 şirketten birine dönüşmüş bulunuyoruz. Halihazırda bizim rezervlerimiz 650 milyar varil oluşturuyor. Petrole eş değer olarak bakıldığında hergün 230 bin varil gaz ve petrol üretiyoruz. Şirketimizin toplam değeri yaklaşık olarak 6 milyar dolardır. Biz çok hızla gelişiyoruz, önceki yıl hemen hemen iki katı büyüdük. Genel olarak, şirketimiz 11 sene önce kurulmuştur ve geçtiğimiz süre içinde 84 katı büyümüştür.

"Pennzoil"la birleştikten sonra da dış ülkelerde operasyonlarımız sürüyor. Brezilya`da, Venezüella`da, Mısır`da, en önemlisi Azerbaycan`da çalışmalar bulunmaktadır. Şunu gururla diyebiliriz: biz Azerbaycan`da faaliyette bulunan şirketler arasında en büyük payı, üretim gücü burada bulunan tek şirketiz. Bize burada faaliyetimizi daha da genişletmemizi tavsiye etmişler.

Amacımız "Pennzoil" şirketinin Azerbaycan`da başlatmış olduğu faaliyeti sürdürmek ve olabildiğince yaygınlaştırmaktır. Burada bizim bir ofisimiz faaliyet göstermektedir ve onun başkanlığını Sayın İgor Yefimoff yürütüyor. Biz ofisimizi de genişletmek istiyoruz.

"Pennzoil" şirketinin başlatmış olduğu programı uygulamayı da sürdürüyoruz. Bu, bizim sponsorluğunu yaptığımız bir programdır ve Azeri öğrencilerin ABD`de eğitim alması için mali yardımda bulunuyoruz. Umarım, onlar eğitimlerini tamamladıktan sonra Azerbaycan`a iyi bir uzman olarak dönecekeler.

Bilindiği üzere, "Pennzoil" şirketi çocuk tüberkülozu sanatoryumunun yeniden yapılması için büyük çalışmalarda bulunmuştur. Geçen yıl biz sanatoryuma ek yataklar sağladık, önceki ay ise ilaç yardımında bulunduk. Aynı zamanda kültür alanında da sponsorluğumuzu sürdürüyor, müzelerle ilgili programlara etkin katkılımlarda bulunuyoruz.

"Devon Energy Corporation" Azerbaycan`da faaliyette bulunalı uzun zaman olmadı, buna rağmen biz ülkenize yönelik 907.maddenin uygulandığını öğrendik. ABD tarafından çok büyük bir haksızlık yapılmıştır. Bununla ilgili olarak ben Başkan Bill Clinton`a bir mektup yolladım ve onun bir kopyasını Size vereceğim. Bu konuda diğer şirketlerin esas dikkati hangi yönde yoğunlaştırdıklarını bilmiyorum, fakat ben bu alanda Azerbaycan`a yardımcı olmak için elimden geleni yapacağım. Kendi eyaletimden olan senatörlerin dikkatini bu konuya çekmek için onlarla çok sıkı bir işbirliği içinde bulunacağım.

Bilindiği üzere, biz "Pennzoil"in AUOŞ`de (red. Azerbaycan Uluslararası Operasyon Şirketi) başlattığı çalışmayı sürdürüyoruz ve bunun başarılı olacağını umuyoruz. Geçenlerde "Karabağ" yatağında yeni kuyular açtık. Bilindiği üzere, bu, 1996 yılında imzalanmış olan anlaşmanın bir bölümüdür. Mali yönden orada çalışmaları sürdürmek pek uygun değil, bu nedenle de ihaleleri ARDPŞ`e (red. Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi) iade ettik. Zannediyorum, öyle bir zaman gelecektir ki, orada çalışmaları yürütmek mali açıdan uygun olacak ve biz çalışmamızı sürdüreceğiz.

Haydar Aliyev: Doğru.

Larry Nichols: Biz doğal gaz çevrim santrallerinde de etkin çalışmalar yapıyoruz. Bilindiği üzere, şu santral 1 milyar metreküp gaz üretmektedir. Fakat bu santralle ilgili bir sorunumuz bulunmaktadır ve Sizin yardımınızla onu da çözeceğimizi umuyoruz. Biz Azerbaycan`da uzun vadeli bir çalışmaya katılmış bulunuyoruz ve işbirliğimiz süreklilik kazanacaktır diye umuyoruz.

Bu görüşmeye elimiz boş gelmedik, bir hediyemiz var ve onu Size sunmak istiyoruz. Bu, ünlü Amerikan heykeltıraşı Frederic Remington`un "Kovboy" eseridir. Onda bir ilerleme ruhu var ve bizim Oklahoma eyaletinde bu ruh çok yüksek bir düzeyde olmuştur. Sayın Cumhurbaşkanı, bu eserde de Sizin ileriye gitme yönündeki kararlılığınız yankısını bulmuştur diye düşünüyoruz.

Haydar Aliyev: Sizin verdiğiniz bilgilere dayanarak çalışmalarınız hakkında bilgi edindim. Bu bilgiler için teşekkür ediyorum.

Biz "Pennzoil" şirketi ile çok sıkı işbirliği yaptık, onların yaptıkları çalışmaların hepsini-sponsorluklarını, diğer çalışmalarını biliyorum. Ben sizin bunları sürdürdüğünüzü anladım. Madem ki siz böylesine isteklerle Azerbaycan`a gelmişsiniz, burada başarılı bir biçimde çalışabilirsiniz.

"Penzzoil"şirketi buraya ilk gelen şirketlerden biriydi. Sonra onun yapısında neler oldu bilmiyorum, burada çalışmalarını yavaşlattı. Oysa biz onun için çok büyük olanaklar sağlamıştık. Ben sizin burada çok ciddi çalışmalar yapmak istediğinizin bilincindeyim. Ben burada ciddi sorumlulukla çalışan her şirketi hep destekledim ve bugün de destekliyorum. Sizin şirketin Azerbaycan`da geniş faaliyetlerde bulunması açısından uygun önerileriniz özenle değerlendirilecek ve bu konuda size gerekli yardımlar yapılacaktır, bundan emin olabilirsiniz.

Sizin 907. maddeye yönelik tutumunuzu ben çok takdir ediyorum. Bazı şirketler de girişimlerde bulunup Başkan Clinton`a mektuplar göndermişler. Fakat tabi ki hepsi değil. Siz şimdi Azerbaycan`da çalışmaya başlarken bu konuya özen gösterdiğiniz için ben bunu takdir ediyorum. Amerika adalet yanlısı bir ülkedir, fakat haksız işler de yapılıyor. Bunlardan biri de 907.maddedir.

Gayret gösterin, zira eğer bu konuda bizim her hangi bir suçumuz olsaydı, biz hiçkimsenin buna katılımını istemezdik. Azerbaycan suçsuz olarak yargılanmış ve bu cezayı da kaldırmak mümkün olmuyor. Bu, çok tuhaftır. Her halde ben, bu sorunu çözmemiz için sizin de çabalarınızın belli bir katkısı olacaktır diye umuyorum.

Hediyeniz için teşekkür ederim. Eğer sizin şirket böylesine hızla ilerlemeye çalışıyorsa, bu şu demek oluyor ki, Azerbaycan`da sizin için bir alan bulunmaktadır. Biz de aynı hızla ilerlemeye çalışıyoruz. Bu yüzden kısa sürede çok büyük başarılar kazandık. Fakat bunların sonuçları daha ileride görülecektir. Hızla da ileriye doğru ilerliyoruz.

Sizinle tanıştığıma ben çok memnun oldum. Babanızı da gördüm, tanıdım ve onunla tanıştım, bundan çok memnunum. Sanırım, bundan böyle Azerbaycan`a daha sık sık geleceksiniz ve Azerbaycan`ı seveceğinizden kuşku duymuyorum. Zira halkımız konuksever, sıcak halktır. Ülkemizin doğası güzeldir. Çalışmaları da, misafir olarak gelen tüm insanların bizden memnun kalacakları bir biçimde yapıyoruz. Size birkez daha teşekkür ederim.

Çok teşekkürler.

Kısa inceleme yazısı

PETROL STRATEJİSİ