Sayın İsveç Dışişleri Bakanı!

Sayın Genel Sekreter!

Sayın Komiser!

Sayın Bayanlar ve Baylar!

Ben sizleri Azerbaycan’da içtenlikle ve yürekten selamlıyor ve  ülkemize “Hoşgeldiniz” diyorum.

Avrupa Birliği’nin üst düzey yetkililerinden ve saygın kişilerinden oluşan heyetin Güney Kafkasya ülkelerine, aynı zamanda Azerbaycan’a gezisi Avrupa Birliği’nin bizim bölgeye, keza Azerbaycan’a olan ilgisinin ve dolayısıyla ilişkilerin geliştirilmesinin bir göstergesidir. Bu ziyaretinizden dolayı sizlere teşekkür ederim. Azerbaycan’ı ziyaret için çok az bir zaman ayırmış olmanıza rağmen, bu olgu Azerbaycan’da TRACECA programına yönelik tutumu birkez daha anlamanız için yeterli olacaktır.

Avrupa Birliği’nin çok bölümlü, çok yönlü bir faaliyeti vardır. Avrupa Birliği, öncelikli olarak, üye ülkelerin daha sıkı ilişkiler kurması ve gelişmesi sorunları ile ilgilenmektedir. Aynı zamanda Avrupa Birliği üye ülkelerin sınırlarını aşarak, dünyanın farklı bölgelerine de ilgi gösteriyor. Bu bağlamda yaklaşık 1992-1993 yıllarında geliştirilmiş olan TRACECA programının büyük bir önemi vardır.

TRACECA programının yaşama geçirilmesi için Avrupa Birliği tarafından şimdiye dek yapılan etkinlikleri biz çok takdir ediyoruz. Fakat bu, aynı zamanda, bizim tarafımızdan büyük bir çalışmanın başlangıcı olarak değerlendiriliyor. Asıl bu çalışmayı pekiştirmek amacıyla 1998 senesinin Eylül ayında Avrupa Birliği ve TRACECA programı üyesi devletlerin girişimi üzerine, bizim girişimimiz üzerine Bakü’de bu programın gerçekleştirilmesi, büyük İpek Yolunun restorasyonu konulu uluslararası konferans düzenlendi ve bunun sonucunda belge imzalandı. Konferansta TRACECA programının sekreterliği oluşturuldu ve bunun Azerbaycan’da bulunması kararı aldı. Biz bunu büyük memnuniyet ve şükran duygusu ile karşıladık ve Bakü’nün en eski binalarından birinin bu sekreterliğin kullanımına verilmesiyle ilgili karar aldık.

Bizim konuklarımız bu binanın güzelliği ve şimdiki durumuyla ilgili çok güzel şeyler söylediler. Bu binanın, Avrupa Birliği TRACECA programı ve İpek Yolunun restorasyonu ile ilgili yapılan çalışmalar için tahsis edilmesi de bir rastlantı değildir.

Bu bina Azerbaycan’ın, Bakü’nün mimari yapılarından biridir. Bir zamanlar, 20.yüzyılın başlarında Azerbaycan’ın seçkin insanı, ünlü girişimci Hacı Zeynalabdin Tağıyev bu binayı yaptırmış ve uzun süre burada çalışmıştır.

Azerbaycan halkı, değil şimdi, o dönemlerde bile Azerbaycan’ın ulusal manevi değerlerinin tüm insanlığa özgü değerlerle, Avrupa değerleriyle bütünleşmesine çalışmıştır. İşte bu binanın 100 sene önce Avrupa mimari tarzında inşası, hem dış hem iç görünüşünün Avrupa mimari tarzına uygun olması bunu bariz bir şekilde kanıtlıyor.

Nitekim günümüzde birçok yerde modern tarzda binaların inşası ve ofislerin modern binalarda bulunması moda olmuştur. Fakat biz bu yoldan gitmedik. Avrupa Birliği burayı kendine daha yakın bulsun diye biz tam klasik Avrupa mimari tarzında yapılmış olan bir binayı verdik. Bu arada farkında mısınız, eskiden ne kadar güzel binalar yapıyorlarmış.

Örneğin, buraya halılar döşenmiştir, göremiyorum, fakat öbür tarafta, genel sekreterin odasında biz döşemeye dikkat ettik. 100 sene öncesinin döşemesi sanki bugün yapılmıştır. Kaliteye çok önem veriyorlardı. Bakın, duvarlar ne kadar kalın. Şimdi herşeyde tasarruf ediyorlar, ince duvarlar yapıyorlar. Onlar da kısa bir zamanda bozuluyor.

Ben Azerbaycan’ın Avrupa mimarisinden örnek alınarak yapılan anıtlardan, sadece, biri hakkında konuştum. Fakat Azerbaycan’da buna benzer pekçok bina vardır. Bu da şunu gösteriyor, Azerbaycan Avrupa’ya, Avrupa değerlerine, Avrupa ülkelerine çok eski zamanlarda bile ilgi duymuştur.

Biz, aynı zamanda, TRACECA programını eski büyük İpek Yolunun restorasyonu ile ilişkilendiriyoruz. Aslında, TRACECA programı öne sürüldüğünde, sanırım, gerçekte bunun sadece TRACECA programına üye olan ülkeler için değil, büyük İpek Yolunun restorasyonu için yapıldığı ve çok büyük önem arz ettiği göz önünde bulundurulmuştur. Biz konferansta şunu çok net olarak belirledik, Asya ile Avrupa’yı, Doğu ile Batı’yı bağlayan eski İpek Yolu bugün de güncelliğini korumaktadır ve Doğu ile Batı arasındaki başka yollara oranla daha kısadır. Yüklerin nakli daha hızlı bir şekilde, kısa bir zaman zarfında yapılıyor ve daha ucuza mal oluyor. Bu yüden de biz 1998 yılında Bakü konferansında kabul edilen kararların yaşama geçirilmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Bana öyle geliyor ki, Avrupa Birliği son zamanlarda TRACECA programının yaşama geçirilmesi konusunda biraz soğuk tavır sergilemeye başlamıştır. Ben bu gerçeği söylemeden de geçemem. Şimdiki dönemi birkaç yıl önceki dönemle kıyaslarsak, herşey apaçık ortada. Fakat ben bunu doğru bulmuyoum ve düşünüyorum ki, herhalde, böyle bir heyetin Güney Kafkasya ülkelerine gezisi TRACECA programı konusundaki soğukluğa son verecek ve bu program yeniden büyük bir hızla yaşama geçirilecektir.

Ben size şunu söylemek istiyorum, TRACECA programı için kaynak aktarımında cimri davranmayınız. Zira bu, ne size, ne bize yarar sağlayacaktır. Sizin cebinizde çok para var, buraya yatırdığınız paranın karşılığında iki-üç katı  fazlasını kazanacaksınız. Şimdi artık sizde de, bizde de - herkes net bir görüş edinmiştir ki, TRACECA programı, büyük İpek Yolunun restorasyonu günümüz açısından ve 21.yüzyıl açısından önemli programlardan biridir. Biz bu programın kapsamlı gelişimini ne kadar sağlayabilirsek, Güney Kafkasya, Orta Asya, Merkez Asya ülkelerinin Avrupa’ya entegrasyonu da bir o kadar yoğun olacaktır.

Şimdi artık ofis kurulmuştur. Bu binanın boş kalmaması gerekir, değil mi? Burada çalışmk lazım. Eğer kaynak yoksa burada nasıl çalışacaksın? Bu güzel binada güzel projeleri ele almak, incelemek ve yaşama geçirmek gerekir. Bu tür projeler vardır. Azerbaycan’da bir halk deyimi vardır: “Senden hareket, benden bereket.” Anlıyorum, bunu çevirmek biraz zor olsa gerek.
 
Ben size birkez daha şükranlarımı sunarım. Bu görüşmenin hepimizin dileklerinin gerçekleşmesi açısından çok büyük önem taşıyacağı konusundaki inancımı belirtmek isterim. Teşekkür ederim. 

Çeviri 22 Şubat 2001 tarihli AZERBAYCAN Gazetesinden yapılmıştır.